SERVİS MODELİ BANKACILIĞI İŞ MODELİ’NİN (BANKİNG AS A SERVİCE) 2022’DE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ ÖNGÖRÜLÜYOR!
Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Taslağı (“
Taslak Yönetmelik”) 19.08.2021 tarihinde kamuoyu görüşüne açıldı. Taslak Yönetmelik için yürürlük tarihi 01.01.2022 olarak öngörülmektedir.
Taslak Yönetmelik’in Amaç ve Kapsamı
Bankacılık sektöründe finansal inovasyonu teşvik etmek, finansal kapsayıcılığı artırmak ve bankacılık hizmetlerine erişimi kolaylaştırmak üzere Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“BDDK”) tarafından hazırlanan Taslak Yönetmelik’te i) dijital banka ve ii) servis modeli bankacılığı iş modeli olmak üzere iki temel konu ayrı ayrı düzenlenmektedir.
Servis Modeli Bankacılığı Taslak Yönetmelikte Nasıl Tanımlanmaktadır?
Açık bankacılıktan farklı olarak bankaların üçüncü partilerle API vb. yöntemler aracılığıyla sadece verilerini değil, hizmetlerini paylaştığı Servis Modeli Bankacılığı (BaaS) iş modeli için Taslak Yönetmelik’te iş modelinin tarafları şu şekilde tanımlanmaktadır;
Servis bankası, “servis modeli bankacılığı hizmetlerini sunan banka”,
Arayüz geliştirici ise
“geliştirmiş olduğu mobil uygulama ya da internet tarayıcısı temelli arayüz üzerinden, servis bankasının sunduğu bankacılık hizmetlerine bankanın API ve açık bankacılık servisleri yoluyla ulaşarak, müşterilerinin bankacılık işlemlerini gerçekleştirmesine imkan sağlayan finansal teknoloji şirketleri veya diğer işletmeler”
Bu kapsamda servis bankalarının 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda yer alan herhangi bir banka olabileceğini, arayüz geliştiricilerin ise sektör bağımsız olarak hizmetlerini dijital kanallar aracılığıyla tüketicilere sunan şirketler olabileceğini söyleyebiliriz.
Bu tanımlardan yola çıkarak
servis modeli bankacılığı ise
“arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sistemleriyle doğrudan API’lar ve açık bankacılık servisleri aracılığıyla bağlantı kurarak müşterileri adına servis bankası üzerinden bankacılık işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağladığı ve böylelikle arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sahip olduğu bankacılık altyapısını kullanarak piyasaya yeni ürün ve hizmetler sunabildiği” bir bankacılık hizmet modeli olarak tanımlanmaktadır.
Taslak Yönetmelikte yer alan tanımda aynı zamanda, servis bankalarından alınan bu hizmetler karşılığında
arayüz geliştiriciler tarafından servis bankalarına -taraflar arasında anlaşılan- bir ücretin ödendiği hususunun da altı çizilmektedir.
Arayüz Geliştiriciler Bakımından Yerellik Şartı
Taslak Yönetmelik’te servis bankalarının, yalnızca yurt içinde yerleşik arayüz geliştiricilere servis modeli bankacılık hizmeti verebileceği düzenlenmektedir.
Bu düzenleme ile Türkiye’de faaliyet gösterse dahi yerleşik olmayan arayüz geliştiricilerin servis modeli bankacılığından faydalanamayacağı, bu hizmetten yararlanmak isteyen şirketlerin her halükarda Türkiye’de yerleşik bir şirketlerinin olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Müşteri Nezdinde Yanlış İzlenim Uyandıracak İfade Kullanım Yasağı
BDDK, arayüz geliştiricilerin, servis modeli bankacılık aracılığıyla müşterilerine bankacılık hizmetlerini sunabilmesinin, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’ndaki
(“Bankacılık Kanunu”) izinsiz faaliyet yasağının istisnası anlamına
gelmediğini açıkça düzenlemiştir.
Taslak Yönetmelik’teki ilgili düzenleme ile arayüz geliştiricilerin, müşterileri nezdinde banka ya da ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu gibi ödeme hizmeti sağlayıcısı adlarını ya da banka/ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi faaliyet gösterdiklerini ya da banka/ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi mevduat, katılım fonu ya da fon topladıkları izlenimini uyandıracak söz ve deyimleri kullanamayacaklarına yer verilmektedir.
Servis Bankası, Arayüz Geliştirici ve Müşteri Arasındaki Sözleşmesel İlişkiler
BDDK, Taslak Yönetmelik ile birlikte servis bankası, arayüz geliştirici ve bankacılık hizmetlerinden faydalanacak müşteri arasındaki ilişkiye dair de birtakım düzenlemeler getirmektedir.
Bu bağlamda, müşterinin hizmetlerden faydalanabilmesi için hem arayüz geliştirici, hem de servis bankası ile sözleşme imzalaması şartı getirilmektedir.
Taslak Yönetmelik’teki bu düzenleme ve arayüz geliştiricinin müşteri ile arasındaki sözleşmede yer alması gereken hususlar birlikte değerlendirildiğinde, BDDK’nın müşteri nezdinde bankacılık hizmetlerinin arayüz geliştirici tarafından verildiği izleniminin doğmasını net bir şekilde istemediği anlaşılmaktadır. Bu noktada white-label iş modellerinin ne şekilde müşteriye yansıyacağı noktasında BDDK’nın yaklaşımı önemli olacaktır.
Bankaların, Servis Modeli Bankacılığını Ek Prosedüre Gerek Olmadan Sunabilmesi
Taslak Yönetmelik’te bankaların
, mevcut faaliyet izinleri çerçevesinde verebilecekleri hizmetleri
faaliyet genişlemesi talebinde bulunmadan servis modeli bankacılığı yoluyla arayüz geliştiricilere sunabilecekleri düzenlenmektedir.
Bununla beraber, servis bankacılığı hizmeti sunacak bankaların hizmet vermeyi planladığı arayüz geliştiricisine ilişkin bilgilerle birlikte hangi bankacılık hizmetlerini kullandırmayı planladığını gösterecek şekilde, vereceği hizmetlerin kapsamı hakkında arayüz geliştirici ile sözleşme imzalamadan önce Kuruma yazılı bilgilendirmede bulunması zorunlu tutulmaktadır.
Servis Bankası ile Arayüz Geliştirici Arasındaki Müşteri Bilgilerinin Paylaşılma Süreci
Servis bankası, müşteri bilgilerini arayüz geliştiriciye aktarabilmesi için
Müşteri’nin bu yöndeki talep ya da talimatını almakla yükümlü tutulmaktadır. BDDK, aynı zamanda, alınacak talep ya da talimatın
Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkında Yönetmelik’e uygun olarak alınması zorunlu kılmaktadır.
Süreçte BulutTahsilat’ın Yeri
BulutTahsilat olarak bu kapsamda yukarıda “arayüz geliştiricisi” adı ile tanımlanan bir FinTech kuruluşuyuz. Bankalarla paralel işlem yapan FinTech kuruluşları içerisinde Türkiye’de ki öncü ve lider firma olarak bu yönetmeliğe ilişkin tüm gelişmeleri yakinen takip ediyoruz. Öngörülen tarih olan 2022’de yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle servislerin ve hizmetin gelişmesini umut ederek, müşterilerimize sunduğumuz üst düzey hizmeti farklı boyutlara taşıyabilme gayesiyle çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Sizlerde sunduğumuz premium hizmet hakkında bilgi almak isterseniz https://www.buluttahsilat.com/ adresimizi ziyaret edebilirsiniz.
KAYNAK: https://medium.com/canpolat-legal/servis-modeli-bankac%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-banking-as-a-service-i%CC%87%C5%9F-modeli-i%C3%A7in-detaylar-belirleniyor-1725af6d1257
